Ástæða þess að múrarnir féllu: Orðin og blæbrigðin nægðu til að skilja okkur að.
bella
Vitlíkið
Í svipaðri merkingu og „smjörlíki“ eða „bjórlíki“, eitthvað sem líkist því sem það hermir eftir. Auðvitað með aukamerkingunni „lík“. Ég hef gleymt hver bjó til nýyrðið en það var ekki ég. Af og til tekur maður stöðuna á gervigreindinni. Hellir sér af nokkurri festu út í ólíkar tegundir hennar, þessar sem eru á færi almennings, […]
Miðflokkurinn (og fleira)
Annars má bæta því við síðustu færslu, um Íslensku bókmenntaverðlaunin, að eina bókin sem ég hef lesið, í einhverju formi alla vega, af þeim tilnefndu er Moldin heit eftir Birgittu Björgu Guðmarsdóttur. Hún var lokaverkefni í Ritlist, leiðbeinandinn var Bergþóra Snæbjörnsdóttir, eins og fram hefur komið í fjölmiðlum, og prófdómarinn var ég. Ég mæli heilshugar með bókinni. […]
Íslensku bókmenntaverðlaunin
27. nóvember 2024Aðstandendur Íslensku bókmenntaverðlaunanna hafa fyrir löngu komið sér upp hringlaga rökum til að forða því — guð sé oss næstur! — að nokkrar bókmenntalegar umræður skapist í kringum verðlaunin. Rökin eru tvíliða: Eiríkur heitinn Guðmundsson fékk að kenna á þessari tvíliðu þegar hann eitt sinn gerði tilraun til að taka lið 1 á orðinu og […]
Ég trúi á bókmenntir
24. nóvember 2024Mér finnst alltaf fallegt þegar fólk segir þessa setningu: Ég trúi á bókmenntir. En á sama tíma kemst ég í vanda. Trúi ég á bókmenntir? Er það skandall ef ég trúi ekki á bókmenntir? Eru það hártoganir ef ég hugsa með sjálfum mér að það fari eftir því hvað bókmenntir séu, hvernig bókmenntir það séu […]
Þar sem eyjurnar fljóta
Megnið af ruslinu sem myndar risaeyjurnar sem fljóta um heimshöfin hingað og þangað er ekki komið frá neytendum sem henda öllu jafnóðum heldur frá framleiðendun sem framleiða alltaf meiri og fleiri vörur til að auka úrvalið og minnka notkunartímann, í því skyni að breyta hegðun neytandans. Megninu af stöðugt nýjum vörulínum er hent. Maður á […]
Tjáningarfrelsi á táknmáli
21. nóvember 2024Hann rétti einkennisklædda manninum þjáningu sína að hreinu formsatriði, að því er hann hélt, til vottunar á persónu sinni, auðkenni og ferðafrelsi. Sá einkennisklæddi rétti honum hið afhenta til baka og sagði: „Þetta gildir ekki til inngöngu í ríki mitt.“ „Hvers vegna?“ spurði maðurinn. „Þjáning þín,“ sagði sá einkennisklæddi, „er eins og dauf og óskýr […]
Afleitt fjármagn af menningarstarfsemi
20. nóvember 2024Áðan heyrði ég út undan mér í útvarpinu, ég missti af byrjun Lestarinnar en held að það hafi verið annar stjórnenda sem talaði, og hún sagði hreint út: Hvernig komst menningarumræða á þetta plan? Hún var að tala um planið þar sem listamenn tala ekki um neitt nema peninga og að það þurfi að leggja […]
„Enn einn dag“
18. nóvember 2024Enn einn dagur er upprunninn og kominn langt á leið og hefur í hyggju að hníga til viðar eins og aðrir dagar og ætlar ekki að láta nokkurn hlut koma í veg fyrir það. Sjáðu þennan náunga þarna? Er hann raunverulegur eða var hann að stíga af færibandinu, ferskur úr verksmiðjunni? Sjáðu þessa frétt þarna, […]
„Á íslensku má alltaf finna svar“
16. nóvember 2024Fyrirsögnin, tilvitnun í ljóð eftir Þórarin Eldjárn, þekkt við lag eftir Atla Heimi Sveinsson, er röng. Það er að segja: Hún er rétt ef „finna“ merkir leit að íslenskun en röng ef gert er ráð fyrir að svarið sé alltaf til fyrir í íslenskri tungu. Þórarinn er reyndar sérlega orðhagur við einmitt það, að búa […]
Hugsun um hugsun annarra?
15. nóvember 2024Við sátum þarna eitt sinn og tefldum í Þjóðarbókhlöðunni, eins og svo oft áður, og ég sagði upphátt við sjálfan mig og Eirík Guðmundsson: Hm, hvað ertu núna að hugsa? Og hann svaraði af orðheppni sinni: Hvað ég sé að hugsa? Og hann hló og bætti við: Þú átt ekkert að hafa áhyggjur af því […]
„Réttritun“
„Réttritun“ innan gæsalappa? Ef hverju í ósköpunum? Er ekki réttritun bara réttritun og ekkert við því að segja? Það sem ég var að hugsa var að ekki eru allir rithöfundar góðir í „stafsetningu“. Fjandans, ég gerði það aftur. Setti gæsalappir utan um jafn einfaldan hlut og stafsetningu. Sumir rithöfundar eru arfaslæmir í stafsetningu og það […]
Brautigan
14. nóvember 2024Ég heyrði fyrst getið um Brautigan, sem hér er getið að góðu, í viðtali sem ég held að hafi verið í tímaritinu Teningi og ég held að hafi verið við Gyrði Elíasson. Kannski var það þó annar. Ég hafði alla vega uppgötvað Gyrði með annarri ljóðabók hans, Tvíbreitt (svig)rúm, nánast á barnsaldri, og vildi kynna […]
Stjórnmál og ljóðlist (án tengingar)
13. nóvember 2024Það þyrfti að þýða bókina Stjórnmál eftir Aristóteles á íslensku. Grikkland til forna var kannski vagga lýðræðisins en það merkir ekki að hvarvetna hafi alltaf ríkt lýðræði í þá daga né heldur að þar hafi ríkjandi skoðun verið sú að af öllum samfélagsgerðum væri lýðræði það æskilegasta. Raunar viðrar Aristóteles talsverðar efasemdir um lýðræði, þykir […]